Leidinggevenden hebben niet alleen invloed op de zakelijke en financiële aspecten van het werk, maar ook op het werkklimaat, de onderlinge relaties, de tevredenheid en het mentale welzijn van de mensen in de organisatie. Het is vooral het werkklimaat dat het positieve verschil maakt. Uit talrijke onderzoeken blijkt dat een goede leidinggevende daadwerkelijk een positief verschil kan maken. Zij bevorderen de gezondheid, het plezier en de productiviteit van de mensen die aan hen rapporteren.
Hoe kan de leidinggevende zorgen voor vitaliteit op de werkvloer?
De belangrijkste eerste actie van leidinggevenden is het verbeteren van de werkcultuur. Zolang mensen zich niet veilig voelen, niet met elkaar willen samenwerken, niet begrijpen wat er van hen wordt verwacht of zich niet gewaardeerd voelen dan zal dat invloed hebben op het welzijn van mensen en zal het resultaat erbij inschieten.
Vijf acties die de leidinggevende kan nemen om te werken aan een vitale werkcultuur:
- Het creëren en bewaken van psychologische veiligheid
Een veilige omgeving is een voorwaarde voor al het andere. Als mensen zich onveilig voelen is goede samenwerking niet mogelijk. Wantrouwen zorgt voor verwijdering in plaats van toenadering. Leidinggevenden kunnen een veilige omgeving creëren door het versterken van het onderlinge vertrouwen. Dat begint simpelweg met vertrouwen geven. Als mensen zich veilig voelen en vertrouwen ervaren zijn zij eerder bereid om zichzelf open te stellen, samen te werken en zichzelf maximaal in te zetten. - Het versterken van de onderlinge verbinding en het zelfregulerend vermogen
De gezondheid van een systeem wordt bepaald door de kwaliteit van de onderlinge verbinding van de verschillende afzonderlijke elementen. Een gezond systeem heeft een groot zelfregulerend vermogen en is daarmee in staat zichzelf gezond te houden. Een organisatie is een systeem. Het resultaat van de organisatie is afhankelijk van de samenwerking van het team, niet van een verzameling losse individuen. De leidinggevende kan dit doen door de onderlinge verbinding te versterken en mensen de vrijheid te geven om zelf hun werk te organiseren. - Opwekken van nieuwsgierigheid
Nieuwsgierigheid is de sleutel tot een gelukkig leven. Uit onderzoek blijkt dat een grote mate van nieuwsgierigheid een verband houdt met het mentale welbevinden en tevredenheid. Nieuwsgierige mensen zijn ook beter beschermd tegen depressie of burn-out. Door actief de nieuwsgierigheid van mensen te prikkelen helpt de leidinggevende om mensen gezond te houden. Het is vergelijkbaar met de ‘Broaden en Build’ theorie. Positieve emoties spelen hierbij een grote rol. - Het boeken van voortgang
In het boek ‘The Progress Principle’ tonen Teresa Amabile en Steven Kramer via dagboekverslagen van medewerkers aan dat het gevoel van welzijn per dag kan verschillen en in sterke mate afhangt van de mate van ‘accomplishment’. Het maken van voortgang zorgt voor een positieve innerlijke werkervaring. Echte voortgang triggert positieve emoties zoals tevredenheid, blijdschap en vreugde. En het vergroot het gevoel van eigenwaarde. Leidinggevenden kunnen de voortgang bevorderen door alle belemmeringen weg te nemen en mensen maximaal support te geven bij hun werk. - Behandel mensen als vrijwilligers
Als leidinggevenden mensen als ‘bezit’ gaan behandelen, vermindert dit bij hen het gevoel van autonomie en eigenwaarde. Mensen voelen haarfijn aan als zij respectloos worden behandeld. “Lousy leaders think pay checks are permission to treat people like slaves” aldus Drucker. Wij voelen ons het prettigst als wij met respect worden behandeld. Het beste wat leidinggevenden kunnen doen is om mensen als vrijwilligers te zien en zo te behandelen.
Foto: sydney Rae via Unsplash
